FATİH ÖZKILINÇ- Hububat ve bakliyat fiyatlarında yaşanan artışın önüne geçebilmek ve spekülatif fiyat hareketlerinin engellenebilmesi için buğday, arpa, mısır, çavdar, yulaf ile kırmızı mercimek, yeşil mercimek ve nohut için uygulanan gümrük vergisi oranları yıl sonuna kadar yüzde 0 olarak uygulanacak. Gümrük vergisi sıfırlanan ürünler, ülkede bu yıl yaşanan kuraklıktan etkilenen ve üretimi düşen ürünlerden oluşuyor.
Bu artık sürdürülemez
Hububat ithalatında gümrük vergisinin sıfırlanmasını değerlendiren Ziraat Yüksek Mühendisi Ferdan Çiftçi, “Bu artık rutin hale gelmeye başladı. İthalata bağımlı bir politika izlemeye devam ediyoruz. Bu seneki ithalat kararı özellikle sezonun kurak geçmesi ve verimin düşmesi nedeniyle. Örneğin buğdayda yaklaşık 5 milyon tonluk bir kayıp var. Diğer ürünlerde de verim kayıpları söz konusu. Bu nedenle ihtiyaç var. Bu ithalatlar yapılabilir ancak biz zaten buğdayda 8-9 milyon ton civarında ithalat yapıyoruz. Biz gen merkezi olduğumuz ürünlerde zaman zaman ithalata başvuruyoruz ama bunu bir türlü kesemiyoruz. Hep gerekçemizde içerdeki fiyatları düşürmek, tüketiciyi korumak olarak açıklanıyor. Ancak fiyatlar bundan önceki dönemlerde de gösterdiği gibi yükselmeye devam ediyor. Tüketici daha fazla para ödüyor. Üretici daha az kazanıyor. İthalat yapanlar da kârlarını bir kenara koyuyorlar. Bu artık sürdürülemez bir şey. Bunu değişik dönemlerde görev yapmış Tarım ve Orman Bakanları dönemlerinde de ve şu andaki Sayın Bekir Pakdemirli döneminde de ithalatın yapılmayacağı, üretimin destekleneceği değerlendirmesi yapılıyor ama uygulamalar bunun tersi oluyor. Artık bundan vazgeçmek gerekiyor. Bu gidişin sonu doğru değil” dedi.
Çiftçinin zararına uygulama
İç piyasadaki fiyatları düşürmek için yapılan ithalat teşviklerini suni teneffüse benzeten Çiftçi, “Uzun vadede Türkiye tarımının ve çiftçisinin zararına yol açacak uygulamalar. Bunlardan vazgeçip bizim üretimi desteklememiz gerekiyor. Destekleri de bir üretim planlama aracı olarak görmek gerekiyor. Örneğin biz buğdayın anavatanıyız. Yeterli seviyede buğday üretebiliriz ama çiftçi kazanamadığı için üretimden vazgeçiyor. Verimlilikte bir sıkıntımız yok. Biz yaptığımız her tarım ürünü ithalatında yabancı ülke çiftçisini destekliyoruz. Biz kendi çiftçimizden sakındığımız desteklemeyi ne yazık ki yabancı ülke çiftçisini destekleyerek kaynaklarımızı oraya aktarıyoruz” şeklinde konuştu.
“Buğday fiyatları çok yüksek seyrediyor”
İzmir Ticaret Borsası Hububat Mamulleri Toptan Ticareti Komitesi Başkanı Nihat Sağır ise “Gümrük vergisinin sıfırlanması iyi oldu. Zaten çokta bir vergi yoktu. Dünyada buğday fiyatları çok yüksek seyrediyor. Buğday fiyatları Avrupa’da, Amerika’da, Rusya’da yüzde 60-70 oranında geçen senenin üzerinde seyrediyor. Geçen sene buğday Rusya’da 200 dolardı, geçen hafta ihalede 340 dolardan tonunu aldık. Bu dolar artışı ve doların TL karşısındaki fiyatı arttı. Hükümet kendi çapında önlemler alıyor. Ton başına 340 dolara aldığımız buğdayı hükümet ‘iç piyasada 300 dolara satacağım’ diyor. Hükümet o farkı süspanse edecek gibi duruyor ama fiyatlara yansımasını yaşayıp göreceğiz” dedi. Türkiye’nin yıllardır buğday ithalatına muhtaç halde olduğunu da belirten Sağır, dünyanın en büyük un ihracatçısı olmamıza rağmen ülkede üretilen buğdayın tüketim oranına göre düşük olduğunu söyledi.
