İzmir’in istihdam durumunu araştıran Gediz Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nursel Aydıner Avşar, ketteki işsizlikle ilgili çarpıcı tablo ortaya çıkardı. Yrd. Doç. Dr. Avşar’ın başta TÜİK istatistikleri olmak üzere istihdam verileri üzerinde yaptığı incelemeye göre İzmir’de işsizlik kronik bir sorun haline geldi. Son 10 yılda Türkiye’nin 3’üncü büyük şehrinde işsizlik yüzde 14 ile ülke ortalaması olan yüzde 10,8’in üzerinde seyretti. Kentte işsizlik 2013’te zirve yaparak yüzde 15,4’e yükseldi, Türkiye genelinde bu oran yüzde 9,7 olarak gerçekleşti. İzmir; Batman, Mardin, Siirt, Şırnak, Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın ardından işsizliğin en yüksek olduğu 7’nci il oldu. İstanbul yüzde 11,2 işsizlik oranıyla 14’üncü, Ankara yüzde 10,2 ile 19’uncu sırada yer aldı. Yrd. Doç. Dr. Avşar’ın tespitlerine göre İzmir, hem erkek hem kadın istihdamı açısından Türkiye genelinin gerisinde, kadınlar için durum daha da kötü. Yüzde 22,5 kadın işsizlik oranıyla Türkiye birinciliği İzmir’in. 15-24 yaş arası genç nüfusta da tablo kötü. Gençlerde işsizlik ülke ortalaması yüzde 18,8, İzmir’de ise yüzde 26,9; kentte 4 gençten biri iş bulamıyor. Genç kadınlarda oran yüzde 37,4 ile daha da yüksek.

3’TE 1’İ BİR YILDIR İŞSİZ

İzmir’de en yüksek işsizlik oranı yüzde 18,7 ile lise ve dengi meslek okulu mezunları arasında. Üniversite mezunları arasında işsizlik yüzde 13,2 ile yine Türkiye ortalamasının üstünde. Eğitimli kadınlar, erkeklere göre çok daha olumsuz bir durumla karşı karşıya. Lise ve dengi meslek okulu mezunu kadınlarda işsizlik yüzde 29,6 iken, erkeklerde bu oran yüzde 12,9 düzeyinde. Aynı şekilde üniversite mezunu kadınların yüzde 18,8’i işsizken, erkeklerde bu oran yüzde 8,9 ile daha düşük seviyede. İşsizlerin yüzde 32’si bir yıldan uzun süredir iş arıyor. Bu bakımdan İzmir, Doğu ve Batı Karadeniz illerinin ardından, uzun süreli işsizliğin en yoğun olduğu yer olarak öne çıkıyor. Kentte çalışanların işsiz kalmasında geçici işler başı çekiyor. 2013’te erkek işsizlerin yüzde 33’ü geçici bir işin sona ermesi, yüzde 25’i işten çıkarılma ya da işyerinin kapanması, yüzde 22’si ise işinden memnun olmadığı için; kadın işsizlerde de ise yüzde 29’u geçici bir işten ayrılma, yüzde 18’i içten çıkarılma, yüzde 28’i işinden memnun olmama nedenleriyle işlerinden ayrıldı.

‘YÜKSEK İÇ GÖÇ, İZMİR’DE İSTİHDAMI OLUMSUZ ETKİLİYOR’

Yrd. Doç. Dr. Nursel Aydıner Avşar, İzmir’de işsizliğin ülke ortalamasının üzerinde seyretmesi ve giderek artmasında göç ile işgücüne katılım oranının özellikle kadınlarda yüksek olmasının etkili olduğuna dikkat çekti. İzmir’e gelen yüksek iç göç, işgücü piyasası üzerindeki arz yönlü baskıyı artırdığını ve daha çok insanın iş aramasına ve bulamamasına yol açtığını belirten Yrd. Doç. Dr. Avşar, “İstihdam sağlayacak yatırımların yetersiz kalması da artan iş talebine cevap verilememesine ve işsizliğin yüksek seyretmesine yol açıyor. Devlet teşviklerinin ve kamu yatırımlarının artırılması ile istihdam sağlama kapasitesi yüksek sektörlerin öncelikli olarak hedeflenmesi, İzmir’de işsizlikle mücadelede başlıca çözüm yollarından biri olarak görülmeli. Bir diğer nokta da iş arayanların var olan açık pozisyonlarla eşleşmesinde önemli rol oynayan istihdam bürolarının ve meslek kursları gibi kurumsal yapıların daha etkin şekilde kullanılması.” tespitlerinde bulundu.