Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye’de 2011’den beri devam eden iç savaşta Şam yönetiminin düşmesinin ardından yaptığı ilk açıklamada, “Cumhurbaşkanı rejime el uzattı ama reddedildi. Rejim önemli konular üzerinde durmadı. Artık birlik yeniden inşa zamanı. Milyonlarca Suriyeli ülkelerine geri dönebilir” dedi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Katar’da gerçekleştirilen “Doha Forum 2024”te basın toplantısı düzenledi.
Burada konuşan Fidan, “13 yıldan beri Suriye iniş çıkış sürecindeydi. 2016'dan bu yana Astana süreci ile gerilimi düşürdük ve savaşı dondurduk. Rejim kendi halkı ile barışma fırsatını değerlendirmedi. Cumhurbaşkanımız el uzattı ve bir çağrıda bulundu. Bu reddedildi. Rejim çok önemli konular üzerinde durmakta başarısız oldu, temel hizmetleri yerine getiremedi. Halkının yarısı yerinden edildi. Milyonlarca Suriyeli ülkesinden kaçmak zorunda kaldı ancak şimdi onurlu şekilde dönebilirler. Yeni yönetim hukuk çerçevesinde kurulmalı, intikam aranmamalı” diye konuştu.
Fidan, Suriye’nin devlet başkanı Beşar Esad’ın nerde olduğuyla ilgili “Bu konuda herhangi bir yorumda bulunamam, nerede olduğunu da bilmiyoruz. Muhtemelen Suriye dışındadır” ifadelerini kullandı.
Fidan’ın açıklamasından öne çıkanlar şöyle:
“Dönüşüm sürecinde sakin olmalıyız”
- Bütün ülkeler sakin hareket etmeli, Suriye'de huzur korunmalı. Dönüşüm sürecinde sakin olmalıyız, gruplarla iletişim halinde olmalıyız. DEAŞ ve PKK ile ilgili neler olacağını takip etmeliyiz. Türkiye terör örgütleri ile savaşmaya devam edecek. Kimyasal silahlara erişim engellenmeli. Yeni yönetim tüm halkı birleştirmeli. Halkın bir arada olması ve yeni yönetimin düzgün çalışmasını istiyoruz. Suriye'de istikrar istiyoruz.
“Suriye’deki yeni hükümet”
- Burada farklı gruplar var ancak koordinasyon yaptıklarını biliyoruz. Gelecekte koordinasyonların artacağını düşünüyoruz. Ellerinde daha büyük bir iş var. Umuyoruz ki bir araya gelebilirler. Suriye yönetimi artık akıcı bir dönüşüm süreci geçirebilir. DEAŞ ve diğer terör örgütleri hakkında da endişeliyiz. Dönüşüm sürecinden faydalanmalarından korkuyoruz. Durumu inceliyoruz. PKK’nın ve DEAŞ’ın bu durumdan faydalanmaması için.
“ABD'li iletişim hâlindeyiz”
- PKK ve DEAŞ'ın durumdan faydalanmamaları için ABD'li arkadaşlarımızla iletişim hâlindeyiz. Bu konudaki hassasiyetlerimizi biliyorlar. Onlardan gelecek tehdide karşılık vereceğimizi biliyorlar. Yeni hükümetin bizimle iletişim halinde olacağına inanıyoruz. Esad'dan da bir iletişim gelmedi bize.
“İşbirliği yaptığımız Kürt taraflar var”
- Şu anda işbirliği yaptığımız Kürt taraflar var. Çok meşru taraflar, aynı zamanda muhalefetin de bir parçasıydı onlar ancak PKK’nın herhangi bir uzantısı Suriye ile ilgili bir ortak olamaz. Onlar uluslararası terörist savaşçıları ile dolu. Onlar Suriyeli değil.
“Yeni yönetimi ile beraber çalışmak istiyoruz”
- Öncelikle Astana sürecinden bu yana, süreç donduğundan beri rejim bu sorunları çözmek için vakit sahibiydi ancak 2016'dan bu yana rejim adrenalin ile çalışırken bu sorunlar için çalışmadı. Bu vakitlerini sorunları çözmek için kullanabilirlerdi. Zaman içinde rejimleri çürüdü. Bir kurşun bile sıkmadan Halep'in nasıl çöktüğünden anlıyoruz. Türkiye komşu ülkeler ile ve var olan hükümet de önemli, onlarla da bir arada çalışarak, yardımları yaparak, ekonomik ve lojistik olarak Suriye yeni yönetimi ile beraber çalışmak istiyoruz.
“Ne yazık ki cumhurbaşkanımızın çabaları başarısız oldu”
- Ne yazık ki kendi Cumhurbaşkanımız son aylardır Suriye rejimine özellikle Esad’a erişmeye çalışıyor ancak bu çabaların hepsi başarısız oldu. Bir şeylerin gerçekleşeceğini biliyorduk. Suriye’nin sorunlarını yıllardır çok iyi biliyoruz. Bu baskının nasıl arttığını, gerilimin nasıl yükseldiğini mültecilerden dolayı, ekonomiden dolayı biliyoruz. Güçleri zaman içinde azalıyordu. Bildiğimiz için bu konuda bir şeyler yapmak istiyorduk. Onlarla konuşmadık.
