Zeytinlik saha tanımını; "Orman sınırları dışında kalan ve bir dekar alanda en az 15 kültür çeşidi veya yabani zeytin bitkisinin bulunduğu alan" olarak yapan 2. madde, iktidar ve muhalefetin verdiği önergelerle tasarıdan çıkarıldı. Görüşmelerde 3. madde de geri çekildi. Ancak 4. madde kabul edildi.
Hapis cezası 6 aya çıktı
Hükümetin yeni önerisinde ise zeytinlik alanda hayvan otlatanlara yönelik 3 ay olan hapis cezası 6 aya çıkarılıyor.
Para cezası yükseldi
Kesilen her bir zeytin ağacı için verilecek para cezası 2 bin lira yerine 4 bin liraya çıkarılacak.
Ayrıca zeytinlik alanlarda konut, konaklama tesisi ve turistik tesis yapılamayacak.
Zeytin Koruma Kurulları'na ise ilin ticaret odası ve ihracatçı birliği temsilcisi de gelecek.
Üreticiler ne istiyordu?
Üreticiler ise sadece konut, turistik tesis yasağının zeytinlikleri korumayacağını, bu tasarıyla zeytinliklere maden, sanayi tesisi kurulmasının da yasaklanmasını istiyor. Zeytinlik yasasının mevcut haliyle kalmasını istiyorlar.
Üreticiler, "Bu düzenleme zeytinliklerin ölüm fermanıdır. Bu düzeltme bizi kurtarmaz" dediler ve konuşmak istediklerini belirttiler. Üreticiler "Söz vermiyorsanız bizi gidiyoruz" deyip komisyonu terk ettiler.
Bayır: 'Her şey bakanın 2 dudağından çıkana kaldı'
2'nci ve 3'ncü madde geri çekilirken özellikle 4'üncü maddeyi geri çekmek için bastırdıklarını ancak işe yaramadığını belirten CHP İzmir Milletvekili Tacettin Bayır, 'Tasarıda 4'üncü maddeyi çok önemsiyorduk ve tamamını geri çektirmek istiyorduk. Ancak o kadar bastırmamıza rağmen çekilmedi. 4'üncü maddeye kaldırdıkları toz ve duman ibaresini yeniden eklettik. Bununla da maden ocağı ve diğer ocakların önünü kesmiş olduk. Ancak kısmıyla birlikte istenilen izin bakanın iki dudağından çıkacağa kaldı. Maalesef her şey bakana bağlı olacak. Bakanlık istediği izni verebilecek. 2'nci ve 3'üncünün kaldırılıp 4'üncünün orada kalması mantıklı değil. Algı yaratıp, yoruma açık bir hale getirildi. Mahkemeye gidilse hâkim ancak ibaresiyle farklı noktalara da yetkisi var gibi algılayabilir. Toz ve dumanı da bilerek çıkarmışlardı. Sadece onu eklettik.
Yasayla zeytin ağacı kesmek yasallaştı
Komisyonda tartışmaların hala devam ettiğini belirten Bayır, şunları söyledi: Zeytin ağacı kesmenin cezası 2 bin liradan 4 bin liraya çekildi. Zaten adam bir milyon liraya villa yapıyor. 2 bin lira ağaç kesme cezasından ne olacak kardeşim? 20 tane ağaç olsa 40 bin lirayı verir, 'yasa bana bu hakkı tanıdı der' ve 4 villa yapıp her birini 1 milyona satar. Bu para cezasının caydırıcı bir özelliği olmadığını belirttik. Zaten yasayla adamın zeytin ağacını kesmesini yasallaştırıyorsunuz. Bir de 6 ay hapis cezasının getirilmesini sağladık' dedi.
'Ayrıntı gibi gözüküyor ama şeytan da ayrıntıda gizli'
Zeytin yasasıyla ilgili görüşmeler devam ederken görüş aldığımız CHP İzmir Milletvekili Musa Çam, özellikle 4'üncü maddeye dikkat çekti: 2'nci maddede kurul kaldı ama en az 15 zeytin ağacı maddesi çıkarıldı. 3'üncü maddede ise para cezaları kaldırılıp yeniden 6 ay hapis cezası getirildi. Ancak önemli olan 4'üncü maddedir. Tasarının 4'ncü maddesi ile, 'Zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara en az 3 kilometre mesafede zeytinliklerin bitkisel gelişmesini, çoğalmalarını engelleyecek kimyasal atık oluşturacak tesis yapılamaz ve işletilemez. Ancak, alternatif alan bulunmaması ve kurulun uygun görmesi şartıyla bakanlıklarca kamu yararı kararı alınmış yatırımlar için zeytinlik sahalarında yatırım yapılmasına Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından izin verilebilir' hükmündeki ancak ile başlayan cümleyle zeytin alanları yatırımlara açılıyor. Bu maddede bu olduğu sürece 2'nci ve 3'üncü maddenin çıkartılmasının ya da düzenlenmesinin hiçbir kıymeti yok. Bunun olmaması gerekiyor. Ayrıntı gibi gözüküyor ama şeytan da ayrıntıda gizli. Şu an sorun çözüme kavuşturulmuş değil. Zeytin ve zeytinyağı üreticisi için tehlike devam ediyor.
'Tartışmaya açılmasından endişeliyim'
Bir dekarda 15'ten az zeytin ağacının olduğu yerleri, 'zeytinlik saha' olmaktan çıkaran düzenlemeden vazgeçilmesi üzerine ulaştığımız Avukat Şehrazat Mercanşunları söyledi: Şu anda konu halen daha çok yeni. Yasa hala görüşülüyor. Ne olduğunu tam olarak bilemiyoruz. Ancak 1 dekarda 15'ten az zeytin ağacının olduğu yerlerin 'zeytinlik saha' olmaktan vazgeçilmesi iyi bir gelişme değildir. Kim yapacak bunun tespitini? Yapmayın ne olur. 1 dekarda en az 15 zeytin ağacı tartışmasına girilmesi iyi olmayacak. Çünkü önü çok açık. Bizim kanunda deliceyi bile korunuyor. Şimdi ise yok tahsildar mı? Değil mi? İşe yarar mı? Yaramaz mı? Gibi tartışmalara açılıyor. Bu oldukça sorunludur. Bunun tartışmaya açılmasından endişeliyim' dedi.
Editör: Haber Merkezi
