Ege TV ekranlarında yayınlanan "Esin Sayın ile Gün Ortası" programında, Kuzey Makedonya'nın Gostivar şehrinde bulunan Uluslararası Vizyon Üniversitesi'nin Rektörü Prof. Dr. Ahmet Vecdi Can konuk oldu. Haber Ekspres Gazetesi'nden Burcu Yanar'ın özel haberine göre programda, Vizyon Üniversitesi’nin eğitim anlayışı, beyin göçünü tersine çevirme misyonu, uluslararası iş birlikleri ve Gostivar'daki yaşam koşulları hakkında kapsamlı bilgiler verildi. Prof. Dr. Can, üniversitenin vizyonunu, öğrencilerine sunduğu fırsatları ve sağlık bilimleri alanındaki yenilikleri detaylı bir şekilde açıkladı.
Beyin göçünü tersine çevirme misyonu
Prof. Dr. Ahmet Vecdi Can, Vizyon Üniversitesi vizyonundan bahsederek, “hakikaten vizyonu ve misyonu olan bir üniversite. Kuruluş hikayesi çok eskilere dayanıyor. Balkanlarda Osmanlıdan sonra kuzey Makedonya’da kalan ve yaşamaya devam etmek sorunda kalan Makedonya Türkleri birçok alanda faaliyet gösteriyorlar ama u güne kadar yaptıkları en önemli işlerden biri bu üniversite projesi. Yerli ve milli imkanlarla oranın yasalarına göre bir üniversite kuruldu. Şar Vardar Bilim Kültür Vakfı'nın kurduğu bir üniversite. Yüksek öğretim alanında bir var olma iddiası içinde. Kuzey Makedonya Cumhuriyeti bakanlar kurulunun oy birliği ile kurulan bir okuldur. Gostivar şehrinde orası Türk milletinin başkenti diyebiliriz. Yoğun bir Türk nüfusu var. Kreşlerden üniversiteye kadar kesintisiz olarak eğitim alınabilecek başka bir kent olduğunu zannetmiyorum. Bu da 80 yıllık bir süreci kapsıyor. Oradaki Türk varlığını diri tutarak özellikle beyin göçünü engellemek için oldukça önemli. Üniversitenin beyin göçünü tersine çevirme misyonu var” dedi.
Gostivar’da eğitim nasıl?
Prof. Dr. Vecdi Can, “Ortalama öğrenci sayımız bu yıl bin civarında olacak. Butik bir üniversiteyiz. Çok kalabalık ve niteliksiz eğitim öğretimden kaçınıyoruz. Birebir öğrenci ve hoca etkileşimine önem veriyoruz. Küçük bir üniversite olmamız dönüşme hızımızı da kolaylaştırıyor. Değişikliklere kolaylıkla adapte olabiliyor ve inovasyon yapabiliyoruz. Afganistan da ana dili Türkçe olan bir çok soydaşımız var oradan gelmek isteyenler oluyor ama biraz bürokratik engellere takılıyorlar ve tedirginlik yaratabiliyor. Afrika’dan ve Libya’dan da gelmek isteyenler oluyor ama bürokratik engeller var. Türkiye’den ise rahatlıkla öğrenciler gelebiliyor. Maliyet, ulaşım ve kültür avantajı oldukça fazla. En kolay ve ucuz kültür olarak da adaptasyon olarak 1. Sıraya Gostivar şehrini koyabiliriz. Ezan sesini Gostivar’da duyacağından da emin olabilir. Gostivar’da çarşı - pazar dili bile Türkçe’dir. Okulda zorunlu Makedonca dersi alınıyor bu da bütün Balkan dillerine hakim olmak demek” diye konuştu.
Çok cazip fırsatlar var
Prof.Dr. Can, hemşirelik bölümü ile ilgili de, “Bu rektörlükte üçüncü yılım. Sağlık bilimleri alanında bir boşluk ve talep olduğunu tespit ettik. Paydaşlarla görüşmek çok önemli. Alt yapısını sağlam hazırlamak gerekiyor. Bölümü açarken Avrupa ülkeleri ile temasa geçtik. Avusturya da bir hastane ile anlaşmamız var. Onların da desteğiyle bu bölümü kurduk. Öğrencilerimizin taliplileri olarak mezuniyet sonrasında Almanca bilmeleri durumunda iş garantisi taahhüt ediyorlar. Öğrenciler çok daha istekli ve motive oluyorlar. Uzun süreli stajlar için de öğrencileri davet ediyorlar ve ciddi rakamlar teklif ediyorlar. Yaşlı bakım merkezleri ve hastanelerle de iş birlikleri içindeyiz. Bizdeki ekipman ve aletler de ihtiyaç halinde oralarda kullanılabiliyor. Doktorlar derslere giriyor. Tüm bunlar uzun süreli güvence altında. Sağlık bilimleri alanındaki diğer bölümlerde gelecektir. Avrupa ve dünyadaki üniversitelerin gidişatını takip eden bir yaklaşım içindeyiz ve vizyonu kaçırmamamız gerekiyor. Müfredatlarımızı sürekli yeniliyoruz. İlk yüzdeki üniversitelerin müfredatlarını inceliyoruz. Bu esnekliğe sahip bir üniversiteyiz. Aşırı büyük bir yapıda olsak bunları yapamayabiliriz. Yönetimi zor yapılardan daha modüler yapılara doğru evriliyoruz. Bilişimi, yapay zeka ve yazılımı merkezimize aldık. Bütün bölümlerimizde yapay zekayı entegre ettiğimiz bir yapıda hareket ediyoruz. Bizi dinç tutan da bu” açıklamasında bulundu.
Yüksek lisans ve doktora imkanları
Prof. Dr. Can, yüksek lisans ve doktora alanları ile ilgili de, “Üniversitelerin niteliğini ve kalitesini belirleyen lisanüstü alanrdaki performanslarıdır. Bizim de yüksek lisans programlarımız var ve lisans program sayısından daha yüksek. Doktora da ise Makedonya Devleti doktora seviyesinde çok fazla kontenjan tahsis etmeye istekli değil. Biraz daha kendi kontrölünde ilerliyor. Oldukça cimri davranıyorlar. Verilen kontenjanlar doktora eğitim öğretim süresinin tamamına yönelik ve onlar mezun olmadan yeni öğrenci alamıyoruz. Çoğu zaman doktora lisanstan daha uzun sürebiliyor. 5-6-7 yıllara kadar uzayan doktoralar olabiliyor. Gururla şunu söyleyebilirim ki Viyana da Türkçe tez savunması yaptık. Ben kendi adıma o coğrafyadaki soydaşlarımıza birikmiş olan borcumu ödeme dönemindeyim” sözlerini kullandı.
10. yıl kutlaması
Prof. Dr. Ahmet Vecdi Can, 10. yıllarını kutladıklarını da vurgulayarak, “Gün olarak kutlanıyor ve Türkiye’den de katılım sağlanıyor. Büyük bir şenlikle ve etkinliklerle kutlanıyor. Her türlü ilmi, kültürel ve sanatsal şeylerle bu hafta kutlanıyor. Üniversite olarak kuruluşumuz hoş bir tesadüf olarak bu günlere denk gelmiş. 21 Aralık bayramı ve mezuniyet törenimizi bu tarihlerde kutluyoruz. Türkiye ile çok güçlü bir bağlantısı var. YÖK Başkanımız ne gerekiyorsa hangi üniversiteden hangi hocayı istersen görevlendireceğiz ifadesi beni oldukça mutlu etti. Bütün üniversitelerle Erasmus+ projelerimiz var. Geliş gidiş trafiğimiz oldukça yüksek. Butik ama sağlam kadrolarımız var. Avusturya manevi danışmanlık rehberlik bölümümüz var” diye konuştu.
Gostivar’da yaşam nasıl?
Gostovar’da eğitim ve günlük yaşamı da anlatan Prof. Dr. Can, “Yeni bir hazırlık ve çalışmayla 2030 yılına kadar 7 yıllık bir akreditasyon aldık. Oradaki şubelerle yerinde ve saha ziyaretleri yaparak tam akreditasyonlarımızı aldık. Türkiye’de tam akreditasyon 5 yıldır. 7 ise çok büyük bir güvence gerektirir. Lisbon antlaşması çerçevesinde diplomalarımız bütün ülkelerde geçerli. Uçakla günde çok sayıda uçak alternatifi de var. Gostivar şehir merkezine kadar giren her gün 4 tane otobüs var. Bunlar İstanbul Esenler’den kalkıyor. Buradan Artvin’e gitmekten çok daha kısa süreceğine emin olabilir. Yaşam maliyetleri oldukça düşük. Türkiye’deki birçok özel üniversiteye göre oldukça uygun fiyatlardayız. Kiralar 200 eurolardan başlıyor. Elektrik, su ve interneti her şeyi içinde. Türkiye ile mukayese ettiğinizde oldukça ucuz. Buraya geldiğimizden beri eşimle hızla geri dönelim diye düşünüyoruz. Maliyet avantajları oldukça fazla. Orada araba almak bile orada çok daha ucuz. Bunlar öğrenciler açısından avantajlı şeylerdir. Kendi ana dilinde okuyup bu gibi pek çok imkana ulaşabilirler. Sakin bir şehir. İyi ve yardımsever insanlar var. Rahat ve kolay adapte olabilecekleri bir yer. Havası, suyu her şeyi harika. Oradaki tarihi mirası korumak gibi bir borcumu da var” açıklamalarına yer verdi.