Tıp fakültesine başladığımda bayram seyran dinlemeden; birşeyler öğrenmek ve birilerine yardımcı olmak için neredeyse tüm tatillerde soluğu acil serviste alırdım. O zamandan beri değişmeyen ve dikkatimi çeken enteresan bir nokta var. Ramazan Bayramı namı diğer Şeker Bayramında acile gelen sayısındaki artış! Özellikle de bayramın ilk günü acile başvuruların çoğunun alkol koması ya da alkollü araç kullanırken yapılan trafik kazası şikayetiyle gelmesi.
Bir ay boyunca nefsine hakim olan insanlar nedense bayramın 1. günü açığı kapatmak istercesine alkol tüketince; aşırı alkol alımına bağlı zehirlenme meydana gelir. Pek çok alkollü içkide (rakı,votka,viski,bira,şarap) etil alkol (etanol) bulunur. Sarhoşluk veren bu etanol, aslında bitki ve meyvelerdeki şekerin fermantasyonu yani mayalanmasıyla elde edilen bir kimyasal madde. Kaçak içkilerde bulunan, körlük yapan ve bir kadehi bile ölümcül olan ise metil alkol (metanol). Yani sahte içkideki metanol ile diğer içkilerdeki etanolün etkisi farklı.
Alkol komasına yol açan etanol düzeyi veya alınan alkol miktarı kişiden kişiye, bünyeye, cinsiyete ve kiloya göre değişse de; vücuda etkisi ve oluşturduğu şikayetler benzerlik gösterir.
Kişi alkol alınca ne olur? Önce aşırı mutluluk (öfori), gevşeme görülür. Derken merkezi sinir sisteminin etkilenmesiyle bilinç zayıflar, refleksler yavaşlar, konuşma peltekleşir. Ardından bulantı, kusma, çift görme (diplopi), yürürken denge bozukluğu (ataksi), vücut ısısının düşmesi (hipotermi), solunum yetmezliği, kalp atım düzensizliği, uykuya eğilim, koma ve ölüm gerçekleşir!
Sonucu insan hayatına malolan alkol zehirlenmesi ve alkol koması acil tedavi gerektirir. Öncelikle alkollü kişiyi yalnız bırakmamak, araç kullanmasına izin vermemek gerekir. İlk yardım olarak sizin yapabileceğiniz ise; bilinci açıksa kusturarak henüz emilmemiş alkolü vücuttan atılmasını sağlamak ve hastanın temiz hava yani bol oksijen almasına yardımcı olmaktır. Bilinci kapalıysa yan yatırarak kusma olasılığına karşı önlem almak lazım, çünkü kusmuklar nefes borusuna kaçarsa hasta nefes alamaz ve kendi kusmuğuyla boğulur. Tabii bu durumda en kısa zamanda hastaneye acil servise başvurmak çok önemli.
Reflekslerine hakim olamayan, uyuşmuş, görme netliğini ve algılama yeteneğini kaybetmiş kişilerin araç kullanması trafik kazalarına çıkartılan bir davetiye. Bir kişinin içmesinin bedelini başkaları ödememeli.
Büyüklerimiz boşuna "Şişede durduğu gibi durmaz." dememişler. Bayramı hem kendinizin hem başkalarının burnundan getirmeyin.
Sağlıkla kalın
Not: İyi bayramlar
