Komşumun oğlu küçükken burnuna yabancı cisimler sokmaya bayılırdı. Tabii her seferinde ben elimde çantamla gider burnundan enteresan parçaları çıkartırdım. Ama sizin doktor komşunuz olmayabilir. Çocuklar kimi zaman boncuk, kuskus makarna, tesbih tanesi, baklagiller, minik araba tekerleği, balon, kürdanın süslü ucunu burunlarına sokmayı akıl edecek kadar yaratıcı ve yaramaz olur. Böyle bir durumla karşılaşırsanız, burun duvarına bastırarak kuvvetli bir nefes verme ile cismin atılmasını sağlayın. Hatta benim yaptığım gibi hapşırmasını sağlamak için karabiber koklatın. Görebildiğiniz mesafedeyse cımbızla alın, ama sivri uçlu cisimlerle sakın müdahale etmeye çalışmayın daha çok zarar verirsiniz. Eğer çocuk kulağına soktuysa sakın ama sakın çıkartmaya çalışmayın, suyla temas ettirmeyin ve doktora başvurun.
3 yaşın altındaki çocuklarda en güvendikleri tat alma duyusu olduğundan, her eline aldıklarını da ağızlarına götürme eğilimindedir. Yemek yerken ya da oyun oynarken aniden öksürük, nefes darlığı olursa, yabancı bir maddenin nefes borusuna kaçtığı aklınıza getirin. Yabancı cisim görülmeden körlemesine parmak ile çıkartmaya çalışmayın çünkü daha ileriye giderek hava yolunun tam tıkanmasına ve çocuğun kaybedilmesine yol açabilir. Böyle bir durumda yabancı cismin hava yolundan çıkartılması için, çocuğun yaşına göre uygulanabilecek çeşitli manevralar var. Bu manevraları temel yaşam desteği aldıysanız uygulayın, ve en kısa sürede hastaneye acil servise başvurun.
Ev kazalarında ilk sırada düşmeler gelirken (dünkü makalemde anlatmıştım), onu ikinci sırada yanık takip eder. Ocak ya da soba üstünde unutulan çaydanlık, çorba tenceresi, kızartma tavaları, ortalıkta bırakılan kibrit , çakmak, elektrikli ısıtıcılar binlerce çocuğun yanmasına neden olur. Yanıkta ilk yardım nasıl yapılmalı? Önce ısı kaynağından uzaklaşın. En az 10-15 dakika akan soğuk suyun altına tutun yanan bölgeyi, çünkü hızlı soğutma cilt hasarını önlemede çok mühim. Yanan kişide varsa takı ve metal objeleri çıkartın. Yarayı serumla ıslatılmış gazlı bezle örtebilirsiniz ama sakın elleyip su toplayan kısımları patlatmayın, yoğurt diş macunu gibi maddeler sürmeyin, kıyafetleri özellikle yapışan kilotlu çorap varsa çekerek çıkartmayın. Ciddi yanıklarda ,yanık geniş alandaysa çocuğun bilinci açık olsa da ağızdan su bile vermeyin ve hemen acile servise başvurun.
Çocuklar meraklı olur. Elektrikli aletler, prizler, kablolar dikkatlerini çok çeker. Bunları sessiz sedasız kurcalarken elektrik akımına yakalanabilirler ki bu durum ölümcül olabilir. Peki elektrik çarpmalarında ne yapılmalı? Öncelikle kendi güvenliğinizi sağlayın. Sonra elektrik akımının yaralı ile temasını kesin. Bunu yapmadan önce sakın yaralıya dokunmayın! Elektrik geçirmeyen bir cisimle (lastik, tahta, kumaş..) hastanın elektrikle bağlantısını kopartın. Solunum ve kalp durduysa biliyorsanız suni tenefüs ve kalp masajına başlayın, acil yardım çağırın. Elektriğe bağlı yanık oluştuysa yanık tedavisi uygulayın.
Gelelim bir başka ev kazasına : zehirlenme. Zehirlenmelerin büyük bir bölümü, ilaçlar ve temizlik amaçlı kullanılan kimyasallardan olurken, bir kısmı da kullanma tarihi geçmiş yiyecek ve içeceklerden dolayı meydana gelir. Kimyasallar ve ilaçlarla zehirlenme durumlarında hiçbir şey yedirip içirmeyin ya da tam tersi kusturmaya çalışmayın. Temizlik maddesini içerken ağzı ve boğazı tahrip olduğu için bir de siz kusturursanız ikinci kez o bölge zarar görür. İçtiği ilaç ya da deterjanın kutusunu da yanınıza alıp en kısa sürede acile başvurun. Soba gazından zehirlenmeleri de unutmamak lazım. Karbon monoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı, zehirli bir gazdır ve duvarlardan bile sızabilir. Vücuda solunum yolu ile girer ve vücutta parçalanmadan solunum yoluyla dışarı atılır. Solunum zehiri olan karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahele yapılmazsa ölümle sonuçlanabilir. Hasta ilk olarak kaza yerinden uzaklaştırılmalı ve temiz havaya çıkartılmalı. Hiç vakit kaybetmeden hastaneye başvurulmalı.
Keşke dememek için lütfen ev kazalarına karşı uyanık olup önlem alın, ilk yardım konusunda daha bilinçli olun.
Sağlıkla kalın
