Yaz aylarının yaklaşmasıyla birlikte güneş çarpması vakalarında artış yaşanıyor. Aşırı sıcak hava koşullarına bağlı olarak gelişen bu durum, özellikle çocukları, yaşlı bireyleri ve kronik rahatsızlıkları olanları etkiliyor. Uzmanlar, belirtiler ve ilk yardım yöntemleri konusunda toplumun bilinçlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.
Güneş Çarpması Nedir?
Tıpta "hipertermi" olarak da bilinen güneş çarpması, çevresel ısıya uzun süre maruz kalındığında vücut ısısının 40°C'nin üzerine çıkmasıyla ortaya çıkar. Vücudun ısı dengesini sağlayan termoregülasyon mekanizmasının bozulmasıyla organ hasarı riski doğar.
Güneş Çarpmasının Belirtileri Nelerdir?
Uzmanlara göre güneş çarpmasının en sık görülen belirtileri şunlardır:
-
Baş dönmesi, denge kaybı
-
Aşırı terleme ya da ciltte kuruluk
-
Yüksek vücut ısısı (40°C ve üzeri)
-
Hızlı kalp atışı (taşikardi)
-
Nefes almada zorluk
-
Bilinç bulanıklığı, bayılma
-
Kusma ve mide bulantısı
-
Ciltte kızarıklık veya solgunluk
-
Nöbet geçirme
-
Mantıksız ya da düzensiz davranışlar
Bu belirtiler gözlemlendiğinde, vakit kaybetmeden müdahale edilmesi gerekiyor.
Güneş Çarpmasına Ne İyi Gelir?
İlk müdahale çok önemlidir. Güneş çarpması yaşayan birine uygulanabilecek temel ilk yardım adımları:
-
Kişiyi serin bir alana taşıyın: Gölge ya da klimalı bir ortama alın.
-
Giysileri gevşetin: Vücudu serbest bırakacak şekilde üzerindeki giysileri çıkarın.
-
Soğuk uygulama yapın: Ense, kasık, koltuk altı ve alın gibi bölgelere soğuk kompres uygulayın.
-
Serinletme: Vücuda serin su serpiştirerek ya da fan yardımıyla soğutma sağlayın.
-
Su içirin: Bilinci açık olan kişilere yavaş yavaş soğuk su verilebilir.
-
Buz parçası: Ağza konan küçük buz parçaları serinlemeye yardımcı olabilir.
Ne Zaman Hastaneye Başvurmalı?
Şu durumlar yaşanıyorsa, derhal tıbbi yardım alınmalıdır:
-
Nefes darlığı
-
Bilinç kaybı veya kafa karışıklığı
-
İdrar çıkışında azalma
-
Vücut ısısının düşmemesi
-
Nöbet veya şiddetli baş ağrısı
