Kanser oluşumunu tetikleyen sebepler yani riskler var.  Sigara gibi kanserojenleri, radyasyonu, ailesel geçişi tahmin edersiniz. Ama hareketsizlik de risk desem! 1980'lerden beri sorgulanıyor kanserle fiziksel aktivitenin ilişkisi. 

Yapılan araştırmalar gösteriyor ki kolon (kalın barsak) kanseri olma riski %30 azalır. Nasıl mı? Her gün yarım saat ile bir saat arası orta veya daha şiddetli egzersiz yaparsanız kolon kanseri riskini azaltırsınız. 

Benzer şekilde menapoz sonrası kadınların yaptıkları fiziksel egzersizler de meme kanseri olma riskleri %20 azalır. Menapoz öncesiy ile ilgili yapılan çalışmalar spor yapan kadınların meme kanserinden korunduğu yönde olsa da daha tam netlik kazanmış değil. Bir de egzersiz yapmakla meme kanseri tedavisi sırasında ve sonrasında şikayetlerin azalttığı görülür. 

Prostat kanseri, akciğer kanseri, rahim ve yumurtalık kanseri hatta pankreas kanseriyle ilgili araştırmalar da var ama egzersizle ilişkileri kolon ve meme kanserinde olduğu gibi açık değil. 

Nasıl olur da spor yapınca, egzersiz yapınca kanserden korunursunuz? Elbette terle kanser hücreleri dışarı atılmaz, keşke o kadar basit bir mekanizma olsaydı. Saunaya girer terle atardık tüm raydan çıkmış hücreleri! Oh ne güzel olurdu, ne radyoterapi ne kemo ne de cerrahi kalırdı. 

Pankreastan salınan insülin evet şekeri kontrol eder ama yüksek seviyede insülin meme kanseri ve kolon kanseri riskini arttırır. Fiziksel aktivite yapınca insüline duyarlılık artar ve kandaki seviyesi düşer bu da kanserden korur. Yine insüline benzer büyüme faktörü denen IGF'in artması kolon, meme, prostat ve akciğer kanserleri için riski arttırır. Egzersiz IGF yıkımını artırarak kanserden korur. Obesite ve özellikle bel çevresi yağ dokusunun fazla oluşunun bazı kanserlerle ilişkili var. Eh egzersiz kiloyu azaltıp fazlalık yağlardan kurtarıp kanserden korur. Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir bu da anarşist hücrelerin kanser yapmasını önlemek için oldukça önemli. Ayrıca egzersiz yapanlarda kolesterol düşer (özellikle trigliserit), kolesterolde aslında hormonların yapı taşı. Yani trigliserit azalınca hormonlar azalır ki bu da prostat, meme, endometrium, testis kanserlerinden korur. Hareket etmek bilirsiniz bağırsakları çalıştırır, spor yapanlarda barsak çalışması hızlandığı için kanser yapıcı (kanserojen) gıdaların barsak mukozasıyla teması azalır işte egzersizin kolon kanserinden korumasının bir mantığı da bu.

Orta ve şiddetli günlük 30-60 dakikalık egzersiz kolon ve meme kanserinden korur. Diğer kanserlerden de muhtemelen korur. Sadece korumak riski azaltmak değil, kanser hastalarının yapacağı egzersiz de hem şikayetleri azaltır hem ölüm riski. 

Elbet  her canlı ölümü tadacak. Amaç sağlıklı, kaliteli ve uzun ömürlü bir hayat sürdürmek.

NOT: Dün kanserden aramızdan ayrılan aile dostumuz Memduh Kayira'ya Allah'tan rahmet, ailesine sabır diliyorum.

Sağlıkla kalın.