Çanakkale'de TÜMAD Madencilik’in işlettiği altın, gümüş madeninde kapasite artışına yönelik Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın verdiği “ÇED olumlu” kararının iptali için açılan davada mahkeme yürütmeyi durdurma talebini reddetti. Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği’nden Süheyla Doğan, bilirkişi raporuna yaptıkları itirazda mahkemenin tespitleri dikkate almadığını belirterek “ÇED alanının hemen hemen tamamı ormanlıktır ve ÇED raporuna göre en az 158 bin ağaç kesilecektir” dedi.
Maden alanı 13 kat artırılacak
Nurol Holding’in bünyesinde faaliyet gösteren TÜMAD Madencilik’in 2021 yılında Eczacıbaşı Holding’den devraldığı işletme ruhsatı kapsamında Çanakkale’nin Lapseki ilçesine bağlı Şahinli köyünde mevcut altın-gümüş madeni ocağında kapasite artışı yapmak istiyor. Altın madenini işletme ruhsatıyla 2021’de Eczacıbaşı Holding’den devralan TÜMAD, 2013’te 34 hektar olan proje alanını, 2022 yılında kapasite artırma projesine verilen ‘ÇED olumlu’ kararıyla 429 hektara çıkararak 13 kat artırmayı planlıyor. Şirketin yapmak istediği kapasite artışına karşı TEMA ve Çan Çevre Derneği, Ziraat Mühendisleri Odası ve İda Dayanışma Derneği’nin açtığı davanın son duruşması görüldü.
Dava duruşmasında Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği’nden Süheyla Doğan, projedeki eksik, hata ve kusurları anlattı. Çanakkale Adliyesi önünde açıklama yapan Doğan, Kazdağları’nın yüzde 79’u madencilik ruhsatları ile kaplanmış durumda olduğuna dikkat çekerek, yeni bilirkişi heyeti atanmasını ve yeniden keşif yapılmasını talep ettiklerini belirtti:
“İliç felaketini yaşamışken bunca madencilik faaliyetin ülkemize getireceği yıkımı tahayyül etmek bile güç. Yeni ÇED Raporu ile 34 hektarlık alan 429 hektara çıkarılmak istenmektedir. Şahinli projesinden elde edilecek cevher, şirketin bitişiğindeki mevcut Lapseki Altın Madeni Projesi alanındaki zenginleştirme tesisine taşınacak ve proses atıkları da aynı proje kapsamındaki katı atık depolama alanına konulacaktır. Proje ömrü boyunca, 7,2 milyon ton cevher, 31,4 milyon ton pasa olmak üzere toplam 38,6 milyon ton kazı yapılacaktır.”
158 bin ağaç kesilecek; 31 milyon ton atık çıkacak
ÇED alanının büyük bir bölümünün ormanlık olduğunu ve en az 158 bin ağaç kesileceğini vurgulayan Doğan, ÇED alanının içme ve sulama suyu sağlayan Bayramdere Barajı’nın orta mesafeli koruma alanında bulunduğunu mutlak koruma alanına ise 750 metre mesafede olduğunu belirtti. Doğan, “Bölgenin önemli sulak alanlarından biri olan Çardak Lagünü’nü proje alanından gelen su kaynakları ile beslenmektedir. 426,91 hektarlık bir alanda orman ekosistemi yok edilecektir. ÇED raporunda ormana yalnızca kereste gözü ile bakılmakta ve hatta ağaçların kesilecek olmasına ‘bu sayede ormanlar gençleştirecektir’ denilerek bilimsellikten uzak yaklaşımlar sergilenmektedir. Kümülatif Etki Değerlendirmesinde civardaki tüm diğer madencilik ve enerji projeleri dikkate alınmamıştır” dedi.
TEMA, Çan Çevre Derneği, Ziraat Mühendisleri Odası ve İda Dayanışma Derneği; 13 ton altın, 13,32 ton gümüş elde edilmesi beklenen projeye Çevre Bakanlığı’nın verdiği “ÇED olumlu” kararının iptalini talep etti.
Editör: Sercan Engerek
