Oturumda söz alan İZBB Meclisi CHP Grup Başkan Vekili Murat Aydın, 2024 yılı performans programı ve bütçeye ilişikin değerlendirmelerde bulundu. Aydın, "Bütçeler, siyasi tercihlerimizi, hayata bakışımızı ve geleceğe dair perspektifimizi ortaya koyar. Çağımız dünyasının en önemli sorunlarından biri sürdürülebilir bir kalkınma. İZBB bütçesinde de bu kalkınma tercihlerinin izlerini görüyorsunuz. Belediyemiz günlük işlerin yanı sıra şehrin geleceği için altyapı çalışmalarını da yapıyor. Sürdürülebilir kalkınmanın pek çok zorluğu var; günümüzde bunun en önemli nedeni ekonomik zorluklar. Ekonomik zorluklar bizim de bütçemizi olumsuz etkiliyor. İZBB bütün bunlara rağmen kredi notunu artırmak için finans bulmaya çalışıyor. Ancak kredi ve finansman bulmakta güçlük çekiyor, neredeyse yerli bankalardan hiç finansman elde edemiyoruz. Tüm bu zorluklara rağmen 2024 bütçesinin yüzde 41’lik 18 milyar lirasını yatırıma ayırıyoruz. Geçtiğimiz 5 yıl boyunca bir tercih yaptı İzBB ve altyapı sorunlarını çözmek için çalışmalar yaptı. İZBB bütün bu yatırım faaliyetlerini yürütürken altyapı yatırımlarının üst yapıya yansımasını önümüzdeki dönem göreceğiz. Elbette bunu yaparken bir finansa ihtiyacımız var. Ancak bakanlıklardan bırakın hibeyi, kredi bulmakta bile güçlük çekiyoruz” ifadelerini kullandı.
İZMİR HAKKINI ALAMIYOR
İzmir’in ödediği vergiden hakkını alamayan bir şehir olduğunu da vurgulayan Aydın, “2024 bütçesi 41 bin lira, bunun 18 milyar lirasıyla yatırım yapacak. Merkezi idarenin 2024 bütçesinde 11 trilyon 89 milyar liralık bütçenin sadece yüzde 14.4’ü ayrılıyor. İzmir’e ise 2023 yılında 8,5 milyar liralık kamu yatırımı yapılmış. Bunun 4 milyar 800 milyonunu İZSU, 600 milyon lirasını diğer belediyeler sadece 3 milyar 100 milyon lirasını merkezi hükümet yapmış. İzmir’e yapılan yatırımların 100 lirasının 56 lirasını belediyeler harcamış. 11 trilyon 89 milyar liralık bütçeden İzmir’in payına bu mu düşer? Zaman zaman arkadaşlarımız eleştirirken ‘Bakanlıklarımız şunu yaptı’ diye söylüyorlar. İzBB ile merkezi hükümetin bütçesini karşılaştırıyorsanız bu bizim için gurur verici olur ama hükümete ayıp olur” dedi.
YERİNDE DÖNÜŞÜM YAPIYORUZ
İZBB’nin kentsel dönüşümde yerinde dönüşüm anlayışıyla hareket ettiğini dile getiren CHP’li Aydın, “Kentsel dönüşümü sadece bütçe içinde yapamaz, belediyenin üzerine bırakamazsınız. İnsanlar, 30 Ekim depreminde de 6 Şubat depreminde de evlerinde öldüler. Bunun için çalışabiliriz. İzBB bu noktada yerinde dönüşümü uyguluyor. Bu ülkede yaşayan herkesin dikkatini çekmek isterim; TBMM’den çıkan yeni kentsel dönüşüm yasasını dikkatle incelemeliyiz. Ciddi sorun ve handikaplar içeriyor. Bunun önümüzdeki dönem yansımalarını daha fazla göreceğiz. İZBB uzlaşıyla gidiyor, o yüzden yavaş gidiyor ama biz buna razıyız. Bugün insanların gönlünden kopan yardım parasını Kızılay’a vermeye güvenmediği, yeni kurulmuş bir derneğe vermeye razı olduğu bir dönemden geçiyoruz. Toplum böyle bir güven problemi yaşarken vatandaş evinin tapusunu İzBB’ye veriyor. Zor bir süreç” ifadelerini kullandı.
ULAŞIMA DEV BÜTÇE
Kent ulaşımına ilişki ise Aydın, “İZBB’nin faaliyet alanlarından önemli biri de ulaşım. ‘İnsanlar toplu ulaşımı daha fazla kullanmalı ve bu da raylı sistemle olmalıdır’ diyoruz. O yüzden İZBB, raylı sistem yatırımlarını sürdürüyor. İzmir’de ilk kez üç raylı sistem projesi aynı anda yürüyor. Buna rağmen hala yeterli değiliz. Ulaşımı daha iyi, konforlu, hızlı yapmak zorundayız. Bunun için de 2024 bütçesine daha fazla kaynak ayrıldığını görüyoruz. Bu ülkede yaşayan herkes gibi İzmir halkı da yoksullaştı. O yüzden insanlar bütçelerini denkleştirebilmek için ciddi kaynak ihtiyacında ve nereden kısabilirim diye bakıyor. Bu harcama kalemlerinden biri de ulaşım. Gerek su gerek ulaşım temel insan hakkıdır ve ücretsiz olmalı. Bu varmak istediğimiz noktadır. Ancak bunun olabilmesi için pek çok unsurun bir arada olması gerekiyor. İzBB, bu hedefe ulaşmasa da yaklaşacak tercihlerde bulunuyor. İZBB’nin bütçesinden 4 milyar 300 milyonunu ulaşıma aktarıyor. Eğer İzBB ulaşıma kaynak aktarmasaydı yatırım bütçesini yüzde 17 daha büyütecekti. Bugün İzmir’de okutulan kartın sadece yüzde 35’i tam; kalan yüzde 65’i ya indirimli ya da ücretsiz. Eğer İzmir’in ulaşım için harcadığı tüm parayı bilet gelirinden sağlayacak olsaydı tam biletin 13 lira değil 45 milyar olması lazım. Bu bir nevi İzmir halkına sosyal yardım olarak veriliyor. Ancak artık ESHOT ve İzmir ulaşım sisteminin bu maliyetleri karşılamaya gücü olmayacak, zorlanacağız. O yüzden merkezi hükümetin ve yasal altyapının da ulaşımın ücretsiz ya da hiç değilse ucuz olması için çalışması lazım. Motorin göreve geldiğimiz günden bu yana yüzde 503 artmış elektrik ise 543 artmış. ‘Bütçeniz de o ölçüde arttı’ diyorlar ama bugün 200 lira dediğimiz eskinin 20 lirasıdır. Yani 1 milyarlık bütçe 10 milyar liraya çıktığınızla siz 10 katı zengin olmuyorsunuz” diye konuştu.
UKOME’YE ‘GASP’ ELEŞTİRİSİ
Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) hakkında eleştirilerde bulunan CHP’li Aydın, “UKOME tarafından uğradığımız baskıları burada söylemiyorum bile. Bütçeler halkın bütçesidir, Magna Carta’dan beri bütçe halkı halka aittir. Halk bu bütçeyi seçtiği meclis üyelerinin eliyle kullanır. Eğer gelirlerin belirlenmesini halkın değil, atanmışlarının eline verirseniz bu gasp olur. Bugün UKOME eliyle yapılan şey budur. Bu nedenle bin 500 yıl geriye gitmiş durumdayız” dedi.
‘MENDERES’ ÇAĞRISI
Son olarak katı atık bertaraf sorunu hakkında da konuşan Aydın, "Uzun yıllar İzmir’in katı atık bertaraf sorununu konuştuk. Bu yıl bu sorunu çözmek için İZBB 1 milyar 600 milyon yatırım ayırdı. Ancak rica ediyorum bu konuda İzmir ile inatlaşmayın, Menderes’te tıkanan proje sorununu çözün" dedi.
