Bankadan alınan kredi, seçilen müteahhitin hesabına blokeli olarak geçer. Bu blokeli hesap, müteahhidin belirli aşamalardaki iş ilerlemesi doğrultusunda kullanılabilir. Bu sayede, inşaat devam ederken paranın güvence altında olduğu bilinir ve müteahhitin işi yarıda bırakması durumunda da haklar korunmuş olur.
Kentsel dönüşümün avantajları
Kentsel dönüşüm, vatandaşların talepleri doğrultusunda gerçekleştiği için devletin bu alanda sunduğu avantajlar bulunmaktadır. Yeni inşaatlarda ödenmesi gereken belediye harçlarından muafiyet, kat karşılığı ve inşaat yapım sözleşmelerinin noter masraflarından muafiyet gibi avantajlar sağlanır. Ayrıca, bina tamamlandıktan sonra tapu harçlarından ve daire ve iş yeri satışlarındaki KDV oranından da muafiyetler sağlanır. Böylece, kentsel dönüşümle birlikte güvence altına alınan yeni yapılar, gelecekte olası afet risklerine karşı daha güvenli bir yaşam alanı sunar.
Bina ortak karar protokolü nedir?
Bina riskli ilan edildikten sonra, binanın sahipleri arasında bir ortak karar protokolü hazırlanır. Bu protokolde, binanın nasıl yeniden yapılacağına, kiminle yapılacağına ve hangi koşullarda yapılacağına dair kararlar alınır. Örneğin, hangi dairelerin hangi katlarda olacağı gibi detaylar bu protokolde belirtilir. Protokol, bina yöneticileri tarafından hazırlanıp bakanlığa sunulduktan sonra onaylanır ve uygulanır.
2/3 çoğunluk ve karar alma süreci
Kentsel dönüşüm kapsamına giren yapılar için bina ortak karar protokolü 2/3 çoğunlukla alınır. Bu çoğunlukla, bina yeniden yapılması, müteahhit seçimi ve diğer kararlar alınır. 1/3 çoğunluk da itiraz hakkına sahiptir, ancak 2/3 çoğunlukla alınan kararlar genellikle geçerlidir. İtiraz durumunda, bakanlık devreye girer ve kararın doğruluğunu değerlendirir.
Riskli bina tespiti ve yıkım şartları
Riskli bina tespiti için lisanslı teknik şirketlere başvurulur ve bina üzerinde detaylı incelemeler yapılır. Eğer bina riskli bulunursa, binanın sahipleri bir araya gelip bina ortak karar protokolü hazırlarlar ve bakanlığa sunarlar. Bakanlık onayından sonra, binanın yıkımı için gerekli şartlar sağlanır ve süreç başlatılır.
Hangi yapılar kentsel dönüşüm kapsamına girer?
Kentsel dönüşüm, Türkiye genelinde geçerlidir ve sadece İstanbul ya da diğer büyük şehirleri kapsamaz. Gecekondulardan tutun da kat mülkiyetli ve kat ittifaklı binalara kadar birçok yapı kentsel dönüşüm kapsamına girebilir. Eski eser tescilli binalar ise ayrı bir kategoride değerlendirilir ve kentsel dönüşümden faydalanamazlar.
Kentsel dönüşümden faydalanma yöntemleri
Kentsel dönüşümden faydalanmak isteyen vatandaşlar, öncelikle binanın riskli olup olmadığını belirlemek için bir deprem risk raporu almalıdırlar. Bu rapor, lisanslı teknik şirketler tarafından hazırlanır ve bakanlık tarafından onaylanır. Binanın riskli olduğu tespit edildikten sonra, binanın sahipleri bir araya gelerek kentsel dönüşüm sürecini başlatırlar ve gerekli protokolleri hazırlarlar.
