Bir gün New York’ta bir grup iş arkadaşı yemek molasında dışarı çıkar. Gruptan biri Kızılderilidir. Yolda yürürken insan kalabalığı, siren sesleri, yoldaki iş makinelerinin çıkardığı gürültü ve korna sesleri arasında ilerlerken, Kızılderili kulağına cırcır böceği sesinin geldiğini söyleyerek, cırcır böceğini aramaya başlar. Arkadaşları bu kadar gürültü arasında bu sesi duyamayacağını, kendisinin öyle zannettiğini söyleyip yollarına devam ederler.
Aralarından bir tanesi inanmasa da onunla aramaya devam eder. Kızılderili yolun karşı tarafına doğru yürür, arkadaşı da onu takip eder. Binaların arasındaki bir tutam yeşilliğin arasında gerçekten bir cırcır böceği bulurlar. Arkadaşı Kızılderiliye “senin insanüstü güçlerin var. bu sesi nasıl duydun” diye sorar. Kızılderili ise “bu sesi duymak için insanüstü güçlere sahip olmaya gerek olmadığını” söyleyerek arkadaşından kendisini takip etmesini ister. Kaldırımı geçerler ve Kızılderili cebinden çıkardığı bozuk parayı kaldırımda yuvarlar. Birçok insan bozuk para sesini duyunca, sesin geldiği tarafa bakarak onun ceplerinden düşüp düşünmediğini kontrol eder. Kızılderili arkadaşına dönerek “önemli olan nelere değer verdiğin ve neleri önemsediğindir. Her şeyi ona göre duyar, görür ve hissedersin” der.
***
Değer nedir? Bir şeyi değerli kılan nedir? Bir şeyin değeri; ona yüklenen anlamıdır ya da şeyler bu yüklenen anlamda mı değer kazanmaktadır? Günlük konuşmada bu ikisi neredeyse eşanlamlı gibi kullanılır. Kuşkusuz değer ve anlam insan dünyasının olgulardır. Dünyaya anlam katan insandır. İnsanın en azından kimi insanların yapıp ettikleri, ortaya koydukları, ürünlerdir dünyayı anlamlı kılan. Bu nedenle insanın olmadığı bir dünyada anlam ve değerden söz edilemez. Ama değerin insan dünyasının bir gerçeği olması anlamında görülen birisinin gördüğünün farkına varıp dile getirdiği bir şey olması anlamı ve değeri “Öznel”, sonuçta da göreli kılmaz. Yani benim bu yazdıklarımdan anladığım, değerler; anlamlar, manalar bütünlüğüdür.
***
Sonuç ise, farkında mıyız, değil miyiz bilemiyorum ama bugün uyguladığımız değersizleştirme furyası yarın insanlığın ve insanca yaşamanın sonu kaos olarak dönecek hayatımıza. Gelin sevelim birbirimizi, değerlendirelim, takdir edelim, yüceltelim geleceğimizi…
